services
Αντισύλληψη: Μέθοδοι, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα
Ως αντισύλληψη ορίζεται εκείνη η πρακτική, κατά την οποία αποσκοπούμε στην αποφυγή της εγκυμοσύνης ή στη μείωση της πιθανότητάς της. Υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι, προκειμένου να επιτευχθεί η αντισύλληψη, καθεμιά από τις οποίες φέρει τα δικά της πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, ενώ διαθέτει παράλληλα και διαφορετικά επίπεδα αποτελεσματικότητας.
Οι σύγχρονες μέθοδοι αντισύλληψης χωρίζονται σε 3 κατηγορίες: στις φυσικές μεθόδους, στις μεθόδους «φραγμού» και στις ορμονικές μεθόδους.
Φυσικές μέθοδοι αντισύλληψης
- Διακεκομμένη συνουσία
- Αποχή στις γόνιμες ημέρες
- Θερμομετρική μέθοδος
- Θηλασμός
- Μέθοδος τραχηλικής βλέννης
Το κύριο πλεονέκτημα των φυσικών μεθόδων είναι ότι δεν έχουν παρενέργειες, ενώ το βασικό τους μειονέκτημα σχετίζεται με την χαμηλή αποτελεσματικότητά τους.
Οι λόγοι της χαμηλής αποτελεσματικότητας των φυσικών μεθόδων περιλαμβάνουν τον λανθασμένο υπολογισμό των γόνιμων ημερών, τις ιώσεις, αλλά και τα προσπερματικά υγρά, τα οποία είναι δυνατό να περιέχουν έως και αρκετές χιλιάδες σπερματοζωάρια που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εγκυμοσύνη.
Μέθοδοι φραγμού
- Το ανδρικό προφυλακτικό
Είναι ασφαλής και φθηνή μέθοδος, που δεν έχει παρενέργειες, μπορεί κανείς να το βρει παντού και προστατεύει ταυτόχρονα από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (τον HPV, HIV, έρπητα, κολπίτιδες κλπ). Ο κίνδυνος να «σπάσει» το προφυλακτικό από λάθος τοποθέτηση ή κακή ποιότητα κατασκευής είναι υπαρκτός και γι’ αυτόν τον λόγο συστήνονται τα προφυλακτικά που διαθέτουν μπροστά σπερματοδόχο κατάληξη.
- Το ενδομητρικό σπείραμα (σπιράλ)
Είναι μια συσκευή από μαλακό πλαστικό ή συνδυασμό πλαστικού και μετάλλου, μήκους 2-4 cm που τοποθετείται στην κοιλότητα της μήτρας, όπου μπορεί να παραμείνει για δύο με τρία χρόνια. Τοποθετείται μέσα στη μήτρα εύκολα από τον γυναικολόγο στο ιατρείο και εμποδίζει τη γονιμοποίηση.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλες τις γυναίκες, αφού έχουμε αποκλείσει την ύπαρξη ανωμαλιών διάπλασης της μήτρας, την εγκυμοσύνη, τα μεγάλα ινομυώματα και τον γυναικολογικό καρκίνο. Είναι ασφαλής τόσο για άτοκες όσο και για έφηβες γυναίκες. Πρόκειται για μια αποτελεσματική μέθοδο που διαρκεί περίπου 5 χρόνια και έτσι η γυναίκα δεν χρειάζεται να σκέφτεται την αντισυλληπτική της προστασία σε καθημερινή βάση.
Στα μειονεκτήματα του σπιράλ συγκαταλέγονται το αίσθημα ξένου σώματος, ο πόνος σε περίπτωση μετατόπισής του, η μικρή αύξηση της ποσότητας της απόρριψης στην περίοδο, καθώς και το γεγονός ότι δεν προστατεύει από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ).
- Κολπικό διάφραγμα
Πρόκειται για μια κάψα, συνήθως από καουτσούκ, η οποία τοποθετείται στο βάθος του κόλπου, έτσι ώστε να καλύψει τον τράχηλο της μήτρας. Η τοποθέτηση γίνεται πριν από τη σεξουαλική επαφή και πρέπει να παραμείνει στον κόλπο τουλάχιστον οκτώ ώρες μετά την τελευταία συνουσία. Η αποτελεσματικότητα της μεθόδου αυτής είναι υψηλή.
Υπάρχουν και άλλες ασφαλείς μέθοδοι φραγμού, όπως η τραχηλική καλύπτρα, ο κολπικός σπόγγος, τα σπερματοκτόνα, τα οποία, όμως, δεν χρησιμοποιούνται συχνά στη χώρα μας.
Ορμονική αντισύλληψη
- Αντισυλληπτικά χάπια
Η δράση αυτών των χαπιών βασίζεται στην αναστολή της ωοθυλακιορρηξίας, δηλαδή στη μη έξοδο του ωαρίου από την ωοθήκη. Τα αντισυλληπτικά χάπια είναι συνδυασμός οιστρογόνων και προγεστερόνης. Ανάλογα με την περιεκτικότητά τους στις ορμόνες αυτές, διακρίνονται σε μονοφασικά με σταθερή αναλογία ορμονών, σε διφασικά και τριφασικά με διαφορετική αναλογία ορμονών και στα minipills, που περιέχουν μόνο προγεστερόνη.
Τα περισσότερα σκευάσματα περιέχουν 21 δισκία και η έναρξη λήψεως γίνεται την πρώτη ή την πέμπτη μέρα του κύκλου. Όταν ληφθούν όλα, η γυναίκα αφήνει χρονικό διάστημα επτά ημερών χωρίς να πάρει χάπι και ξαναρχίζει τη νέα σειρά. Η περίοδος εμφανίζεται 2-4 ημέρες μετά τη διακοπή της χορήγησης και η γυναίκα έχει σταθερή περίοδο και πλήρη αντισυλληπτική δράση, καθόσον αναστέλλεται ο μηχανισμός της ωοθυλακιορρηξίας.
Η αποτελεσματικότητα των αντισυλληπτικών χαπιών είναι μεγάλη, όταν λαμβάνονται σωστά και υπό την κατάλληλη καθοδήγηση. Επιπλέον, είναι γενικά ασφαλή και μπορούν να προσφέρουν παράπλευρες θετικές επιδράσεις.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, μπορούν να βελτιώσουν την ακμή, να μειώσουν την ανεπιθύμητη τριχοφυΐα, να ελαττώσουν τις ενοχλήσεις πριν από την περίοδο του λεγόμενου προεμμηνορυσιακού συνδρόμου, να μειώσουν τους πόνους της περιόδου (δυσμηνόρροια), καθώς και την πιθανότητα εμφάνισης πολλών συχνών γυναικολογικών προβλημάτων, όπως είναι οι κύστες των ωοθηκών.
- Επείγουσα Αντισύλληψη (χάπι έπειτα από επαφή)
Πρόκειται για δισκία, τα οποία περιέχουν μεγάλη δόση προγεσταγόνων και χορηγούνται ύστερα από σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη σε γόνιμες μέρες. Η αποτελεσματικότητα αυξάνεται όταν ληφθούν σύντομα μετά τη σεξουαλική επαφή. Δεν αποτελεί μέθοδο αντισύλληψης, αλλά αναγκαστική παρέμβαση λόγω λάθους και χορηγείται υπό αυστηρή ιατρική οδηγία. Η λήψη τους συχνά διαταράσσει τον κύκλο με αποτέλεσμα η γυναίκα να έχει συχνά και σε άτακτα διαστήματα, έως και δύο μήνες μετά τη λήψη τους, κολπική αιμόρροια.
Ο ρόλος της γυναικολόγου
Η αντισύλληψη αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της γυναικείας αναπαραγωγικής υγείας και του οικογενειακού προγραμματισμού. Οι γυναικολόγοι διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην παροχή ολοκληρωμένης και εξατομικευμένης καθοδήγησης στις γυναίκες σχετικά με την αντισύλληψη.
Πρέπει να συζητήσουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των διαφορετικών μεθόδων, βοηθώντας τες να κάνουν συνειδητές επιλογές που εναρμονίζονται με τον τρόπο ζωής και τους αναπαραγωγικούς τους στόχους. Η ανοιχτή και ειλικρινής επικοινωνία μεταξύ γυναικολόγου και ασθενούς είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση τυχόν ανησυχιών ή ερωτήσεων.
Έχετε περισσότερες απορίες; Επικοινωνήστε μαζί μας.